Historisch gezien: Sparta – Roda in het verleden

Roda JC is ontstaan uit een samenvoeging van Rapid JC en Roda Sport, twee verenigingen die zelf ook al fusieclubs uit 1954 waren: profclub Rapid ’54 en Juliana vormden Rapid JC, twee kleine amateurs Kerkrade en Bleijerheide gingen samen in Roda Sport. In de beginjaren van het betaalde voetbal waren Limburgse clubs vaak toonaangevend. Rapid JC werd in 1956 zelfs landskampioen en eindigde in 1959 achter Sparta als tweede. In de loop van de jaren zestig raakte men in Limburg in de voortgaande professionalisering achterop en clubs als Sittardia, Fortuna ’54 en Rapid JC waren gedwongen te fuseren. De krachtenbundeling van het in 1962 uit de eredivisie degraderende Rapid JC met plaatsgenoot Roda Sport uit de tweede divisie had geen succes. De plaats in de eerste divisie ging onmiddellijk verloren en men speelde acht jaar roemloos in de tweede divisie. Slechts de opheffing van die laagste afdeling veroorzaakte in 1971 “promotie” naar de eerste divisie, maar daarin werd Roda JC snel kampioen. In 1973 betraden de bewoners van Kaalheide het toneel van de eredivisie. De ploeg groeide, geholpen door geldschieter Nol Hendriks, langzaam uit tot een gedegen subtopper. Met spelers als Dick Nanninga, Pierre Vermeulen, Jan Jongbloed en Adrie Koster eindigde Roda in de jaren tachtig enkele malen als vijfde, wat soms ook leidde tot Europees voetbal.

In 1995 behaalde men onder coach Huub Stevens het beste resultaat uit de geschiedenis. Het team met Atteveld, De Kock, Huiberts en Van Galen eindigde op een sterke tweede plaats, achter het toen oppermachtige Ajax. Dat hoge niveau konden de Limburgers niet handhaven, omdat ze wel voortdurend grootscheeps uitverkoop moesten houden. De plaats in de subtop bleef aanvankelijk wel zeker, en goede bekerresultaten leidden in de latere jaren ook vaak tot in Europa. Intussen was Roda met het nieuwe stadion de trots van Limburg, want de concurrentie in de provincie was ver teruggevallen. Herkenbaarheid vanwege lokale spelers was voor Roda echter geen voorwaarde meer. De club had in 2000 zelfs de primeur om zonder een enkele Nederlander in het veld te staan. Misschien was dat toch een reden voor de sluipende maar onmiskenbare terugval. Het Bosman-arrest had er voor gezorgd dat lucratieve verkopen minder goed mogelijk werden en men raakte in de schulden. De klasseringen werden daardoor allengs minder. In 2009 kon Roda zich tegen Cambuur slechts redden door een goal in de laatste minuten en een strafschoppenserie. In 2013 herhaalde men dat kunststuk in de laatste minuten van de play-offs door een goal van ene Fledderus. Het jaar erop volgde dan toch degradatie, en in de drie jaar daarna ging het nog een keer op en neer.

Op een koude januarizondag in 1974 maakten de Limburgers hun debuut op het Kasteel. Sparta had een middelmatig seizoen, terwijl Roda tegen degradatie streed. De roodwitten boekten een eenvoudige 2-1 zege. In de weinige spectaculaire wedstrijd kopte na rust de duikende Willy Kreuz een voorzet van Hans Venneker binnen. Tien minuten later maakte Venneker zelf 2-0. Uit een strafschop scoorde Blatter tegen.

In 2000 vond de seizoenopening plaats op het Kasteel. Roda JC kwam beter uit de startblokken, maar kwam pas aan de leiding na een uitglijder van Marilia, waardoor Langerak ongelukkig een strafschop veroorzaakte. Anastasiou tekende voor 0-1. Toen Sparta de schroom van zich aflegde moesten de Limburgers terug. Een corner van Nielsen werd door Elkhattabi fraai achterwaarts ingekopt voor 1-1. Na rust werd de partij het aanzien meer dan waard. Roda was onverwacht succesvol toen Luijpers een vrije trap van 30 meter achter Kooiman deponeerde. Even sloeg de schrik toe, maar al terugvechtend kwamen er weer kansen en een schitterende gelijkmaker. Uit een voorzet van Nielsen kopte Langerak door naar Ali, die draaiend de bal over Luijpers wipte en met zijn noppen langs de machteloze Roorda drukte. Beide partijen bleven voor de volle winst gaan. Torma trof de onderkant van de lat, Nielsen aan de andere kant de vuisten van Roorda.

De ontmoeting in de play-offs op 26 mei 2013 staat bij menige Spartaan nog op het netvlies. Na een door hard werken bereikte 0-0 kwam Sparta in Kerkrade via een fraaie uitval on 0-1 door Bilate, die een goede kans op 0-2 nog miste. Na rust was er lange tijd geen vuiltje in de lucht, totdat Fledderus een lichtvaardig gegeven vrije trap een kwartier voor tijd in de bovenhoek krulde. Fel vechtend hield Sparta stand, totdat in de laatste minuut Fledderus weer mocht aanleggen voor een makkelijk gegeven vrije trap. Pellatz keek toe en het was 2-1. In blessuretijd lag de bal nog wel in het Roda-net maar de goal werd niet geteld.