Flitsende en frivole Glenn Helder: ‘Bij Sparta kwam ik in een warm bad terecht’

In de rubriek Kasteelkanjers wordt het vizier gericht op oud-spelers en ex-trainers die  het rood-witte shirt van Sparta extra kleur hebben gegeven. In de rij der memorabele smaakmakers belicht Louis Du Moulin ditmaal de vaak ongrijpbare linkspoot Glenn Helder, wiens bijzondere voetbalcarrière eindjaren ’80 bij SP-AR-TA een kickstart kent. Zijn gevoel voor show geeft de kleurrijke oud-international  tegenwoordig vooral glans als overal opduikende percussionist en geestverruimende gastspreker.

Glenn Helder (1968) debuteert in de hoofdmacht van Sparta op zondag 13 augustus 1989 bij de seizoen ouverture thuis tegen NEC (1-2). Met die entree in de Eredivisie komt de levenslustige Leidse linkspoot dan ‘eindelijk’ tegemoet aan de verwachtingen, die al sinds zijn vroege jeugd over hem zijn uitgesproken. Helder is immers als pril tienertalent in zijn  geboorteplaats bij UVS reeds gescout door Ajax, waar zijn ontwikkeling in de jeugdopleiding na verloop van tijd stokt vanwege de vele reisuren en de opkomst van een andere grote belofte, te weten Bryan Roy.

Teruggekeerd op de groene velden in de Sleutelstad verovert hij bij (tweede klasser) LV Roodenburg een plek in het eerste en speelt hij zich met zijn  flitsende en frivole acties al snel in de kijker bij meerdere betaald voetbalclubs.

Helder kan naar SVV, Roda JC, MVV , maar kiest na rijp beraad voor Sparta, een besluit waar hij allesbehalve spijt van zal kan krijgen. ,,Als je als jonkie van de amateurs overstapt naar een profclub, dan is dat een hele overgang. Heel belangrijk is dan hoe je wordt opgevangen. Nou, dat was bij Sparta dik in orde, ik kwam in Rotterdam in een warm bad terecht. Iedereen had het beste met me voor en stond ook altijd klaar om me wegwijs te maken in die voor mij nieuwe wereld van het profvoetbal,” herinnert Helder zich moeiteloos.

Jan Nijman
Belangrijke eerste ‘leermeester’ op het Kasteel is hulptrainer Jan Nijman, die met Sparta 2 al vele successen op zijn naam heeft geschreven en daarbij menig talent heeft klaargestoomd voor het grote werk. Helder kan het uitstekend met hem vinden (tot aan de fruitautomaat in het enige winkeltje in de Spartastraat aan toe), volgt zijn wijze adviezen zoveel mogelijk op en ontstijgt herhaaldelijk ruimschoots het niveau van de reserve-elftallen. ,,We speelden ook geregeld tegen de beloftes van grote buitenlandse clubs, zoals Borussia Dortmund. Op een gegeven moment riep Nijman dat hij me  in die wedstrijden liever niet meer wilde opstellen, omdat dan de kans groot was dat een van die grote clubs mij zou ontdekken en Sparta daarom het nakijken had, ” aldus een grijnzende Helder.

Eenmaal bij de A-selectie schenkt hoofdtrainer Rob Baan hem al het gewenste vertrouwen. En heeft hij het nodige geduld met het druistige groeibriljantje, dat van zichzelf wel weet dat hij af en toe een beetje te bijdehand wil zijn en bijgestuurd moet worden. ,,Baan was voor mij een soort vaderfiguur, die heel goed besefte dat ik nog veel moest leren en soms best eigenwijs kon zijn. Met die benadering heeft hij me in korte tijd beslist veel verder gebracht.”

Tekst gaat verder onder de foto

Helder in actie tegen PSV.

Michel Valke
Maar, het is niet alleen de kleine Kasteelheer van wie Helder als leergierig ‘rookie’ in die dagen veel opsteekt. ,,In de spelersgroep waar ik deel van uitmaakte liepen heel veel ervaren jongens rond, die stuk voor stuk me met raad en daad voor me paraat stonden als ik iets aan ze vroeg of als ze dachten dat ik hulp kon gebruiken. Denk aan Michel Valke, Edward Metgod, Piet Wijnberg, Ronald Lengkeek en René van der Gijp,” lepelt Helder op. ,,Een aardig voorbeeld van die collegiale sfeer dat me nu meteen te binnenschiet is Michel Valke, die me een keer apart neem en wees op m’n acties. Ik was nogal geneigd veel met de bal aan de voet maar door te blijven lopen. Als je nu eens vanaf je eigen helft de bal direct richting cornervlag probeert te loodsen, dan is die er ook en kost het je veel minder energie.”

Rob Baan wordt in de zomer van 1990 opgevolgd door Hans van Doorneveld, onder wie Helders inbreng voorin op links gaandeweg nog meer waarde krijgt voor de ploeg. Een jaar later treedt Rob Jacobs aan als de nieuwe sterke man, die Sparta van meer bravoure moet voorzien. ,,Van allebei staan me alleen maar goeie ervaringen bij,” aldus Helder. ,,Jacobs was ook weer een soort vaderfiguur, maar dan eentje die bepaald niet op zijn mondje was gevallen waardoor je vaak om hem moest lachen. Hij stelde me niet altijd op, maar  als dat wel het geval was dan gaf die me veel vrijheid en daar wist ik meestal wel raad mee.”

Phillip Cocu
Dat ware smaakmakers voor Sparta niet te houden zijn, geldt na vier seizoenen ook voor Helder, die verkast naar het ambitieuze Vitesse, dat wordt geleid door de Duitser Herbert Neumann. In Arnhemse dienst ontwikkelt hij zich gestaag en lekker door, niet in de laatste plaats dankzij de samenwerking met  tal van voortreffelijke medespelers. ,,Zo had ik met Phillip Cocu een bijzondere klik, we begrepen elkaar blindelings. Nog voordat hij de bal kreeg wist ik al waar hij ‘m voor mij zou neerleggen, dat is natuurlijk heerlijk voetballen.”

En dan klopt Arsenal bij hem aan en kan (begin 1995, kort na zijn debuut in Oranje) het grote buitenlandse avontuur voor hem beginnen. ,,Ik weet nog dat ik op de wc stond en in de spiegel keek, vol verwondering. Hier stond de Glenn Helder, die voor 650.000 gulden door Vitesse van Sparta was gekocht, was die nu ineens vijf miljoen waard? Dit was toch dezelfde persoon?,” kan Helder er nog altijd om lachen.

Het vervolg van zijn voetballoopbaan in Londen en alle minder prettige tot zeer ontluisterende gebeurtenissen daarna is een hoogst bijzonder verhaal, dat Glenn Helder al ettelijke malen  in delen heeft verteld. En ook heeft gebundeld in de openhartige biografie ‘Van Arsenal naar de bajes’, geschreven samen met (wijlen) Bert Nederlof en verschenen in 2014. Gegeven de schat aan levenswijsheid die hij sindsdien als vooral entertainer heeft opgedaan acht Helder een tweede deel zeker niet uitgesloten. ,Want, ik heb best nog veel leuks te melden, waar ook andere mensen iets aan kunnen hebben.’