Kasteelkanjers: Bas van Noortwijk

Onderstaand stuk komt uit Pro Sparta van 2017
Tekst: Louis Du Moulin

Sparta heeft altijd uitstekende keepers gehad. Menige oudere Kasteelklant is met dat clubkenmerk grootgebracht. De lijst met gedenkwaardige roodwitte sluitposten is inderdaad langer en imposanter dan andere voetbalinstituten kunnen ophoesten. Wim Landman, Andries van Dijk, Tonny van Leeuwen, Pim Doesburg, Jan van Beveren, die namen vormen een bundeling aan bijzondere doelmansklasse die loopt van nog voor de introductie van de Eredivisie (1956) tot het begin van de jaren ’80.

Tot de opvolgers die zich enigszins hebben kunnen meten met voornoemde Kasteelkanjers behoort zeker Bas van Noortwijk, die tussen 1983 en 1986 in totaal 144 keer de kooi van Sparta verdedigt. Daarvoor heeft hij in zijn geboortestad Schiedam al onder de lat een goede reputatie opgebouwd bij eerstedivisionist SVV, die hij gegeven zijn kwaliteiten lang is trouw gebleven.

Sparta klopt bij hem aan omdat de clubleiding niet zo tevreden is over de verrichtingen en uitstraling van doelman Jan Formannoy (die zal worden verhuurd aan Willem II) en Europees voetbal wacht. Meer degelijkheid en ook meer bravoure moet Van Noortwijk brengen en daar slaagt ‘Bassie’ drie jaar achter elkaar naar behoren in. Al regent het met name in zijn eerste seizoen toch wel tegengoals (liefst 63), zijn positie staat, anders dan bij zijn voorganger, eigenlijk nooit echt ter discussie.

Hoogtepunt Hamburg
Zijn optreden in het UEFA Cupduel tegen HSV in Hamburg wordt het onbetwiste hoogtepunt in zijn Spartaperiode. Tot driemaal toe ranselt Van Noortwijk een West-Duitse elfmetertrap uit zijn doel. Direct na zijn laatste safe (op de inzet van Michael Schröder) rent ‘Bassajev’ als een dolle naar het roodwitte supportersvak, dat deels is gevuld met Nederlandse militairen, en klimt in de hekken. ,,En dat heb ik geweten! Ik werd er als patat bijna doorheen getrokken, de blauwe plekken die daaruit voortvloeiden heb ik nog weken gevoeld,’’ haalt Van Noortwijk zich als een van zijn eerste herinneringen voor de geest.

Daarnaast zal hem zijn ’15 minutes of fame’ altijd bijblijven:  ,,De dagen na ‘Hamburg’ waren echt een gekkenhuis. Iedere krant, allerlei radio- en televisieprogramma’s, ze wilden alles van me weten, ik was ineens een Bekende Nederlander.’’

‘Hamburg’, op 2 oktober 1985, zal de geschiedenis ingaan als de ‘wedstrijd van zijn leven’. Maar daar mogen wel enige kanttekeningen worden geplaatst, zoals oud-voetbalverslaggever Piet Ocks graag doet. ,,Vaak wordt vergeten dat voordat het tot verlenging en strafschoppen kwam, Bas twee houdbare ballen had doorgelaten. Was dat niet gebeurd, dan had Sparta in de reguliere speeltijd de in Rotterdam opgebouwde 2-0 voorsprong gewoon vastgehouden en waren die extra krachttoeren niet nodig geweest. Maar, goed, dan hadden we nu ook geen Held van Hamburg gehad.”

0-0 in de Kuip
Van Noortwijk zelf merkt al terugblikkend op dat hij namens Sparta wel vaker heeft uitgeblonken dan die ene keer in het Volksparkstadion. ,,Als je het hebt over je beste wedstrijd als keeper, dan denk ik aan mijn optreden in de Kuip aan het eind van mijn eerste jaar bij Sparta. We hielden Feyenoord, dat met Cruijf en Gullit naarstig op jacht was naar de titel, dankzij een paar geweldige reddingen van mij op 0-0. En dat was voor die gasten een flinke streep door de rekening.’’

Kort na de euforie in de Duitse Hanzestad komt Van Noortwijk bij Sparta in lastig vaarwater terecht. In de volgende UEFA Cupronde gaat Sparta kansloos ten onder tegen Borussia Mönchengladbach: na de 1-1 in de Kuip maken de Borussen korte metten met de Rotterdammers, 5-1. Reden voor de diep teleurgestelde trainer Theo Vonk om zijn elftal meteen naar bed te sturen. ,,Ik vond dat belachelijk en  zei dat ook. Dat viel even verkeerd,’’ aldus Van Noortwijk. ,,Later kwam Vonk nog bij me terug. Wilde hij dat ik de naam ophoestte van die ene ploeggenoot die die nacht toch was weggeweest. Die kreeg hij natuurlijk niet, daarmee had ik het bij hem voorgoed verbruid.’’

FC Utrecht
Van Noortwijk, die de jeugdige Ed de Goeij als gretige vervanger naast zich weet, verhuist na maanden morren naar FC Utrecht, waar ruim een halfjaar later door domme blessurepech zijn keeperscarrière veel te vroeg ten einde komt.

Op Spangen zien de Spartanen hem in 2004 terug als elftalbegeleider, een job die hem op zich bevalt, maar waarin hij als enthousiaste beginneling toch vastloopt. ,,Tussen de trainer, Mike Snoei en de directie, Peter Bonthuis, klikte het totaal niet en ik zat als regelneef precies tussen die twee, dat was dus moeilijk werken.’’

Beter treft Van Noortwijk het als hij in 2007 aan de andere kant van de Nieuwe Maas aan de slag gaat als teammanager van Feyenoord. De functie is vergelijkbaar met zijn eerdere rol bij Sparta, alleen speelt er rond de Kuipbrigade altijd veel meer dan bij de Kasteelploeg. Inmiddels draait Van Noortwijk al dik tien jaar als teammanager mee en is hij amper nog weg te denken.  De fans lopen zelfs zo met hem weg dat ze een eigen fanclub voor hem hebben opgericht: BvN on Tour.

Op zijn plek
Professioneel Feyenoordwatcher Mikos Gouka (AD) zegt niet zo verbaasd te zijn over een dergelijk eerbetoon. ,,Want Bas is bij Feyenoord helemaal op zijn plek, ik heb eigenlijk nog nooit een wanklank gehoord. Hij spreekt als oudprof de taal van de spelers en heeft intussen ook al aardig wat trainers meegemaakt. Bij het recente kampioenschap heeft zich zo verschrikkelijk veel rond de spelers en de technische staf afgespeeld, dat heeft hij toch maar mooi in goede banen geleid. Wat nu leuk voor hem is, dat is die recente documentaire over Het wonder van Hamburg. Kan de jonge generatie eens zien dat hun teammanager als keeper zelf ook best iets bijzonders heeft gepresteerd.”