Mircea Petescu: geprezen om zijn tactisch vernuft, als Kasteelheer toch niet succesvol

In de rubriek Kasteelkanjers wordt het vizier gericht op oud-spelers en ex-trainers die  het roodwitte shirt van Sparta extra kleur hebben gegeven. In de rij der memorabele smaakmakers belicht Louis Du Moulin ditmaal Mircea Petescu, die als atypische Kasteelheer alleen in zijn eerste dienstjaar zijn ploeg soms aan het swingen krijgt. Opmerkelijk is dat waar de resultaten achter blijven bij de verwachtingen, de spelers toch enthousiast over hem zijn.

Tot veler verrassing stelt Sparta medio 1978 als nieuwe Kasteelheer Mircea Petescu aan. De Roemeen, pas 35, is in die dagen zojuist met Telstar gedegradeerd naar de Eerste Divisie en komt naar Rotterdam als opvolger van Cor Brom, die met zijn goede rapportcijfers (vijfde plaats in de eindklassering) is ‘gepromoveerd’ tot hoofdtrainer van Ajax.

Met Petescu haalt Sparta duidelijk een andere persoonlijkheid binnen dan z’n voorganger, die met zijn Amsterdamse branie en directheid uitstekend heeft gepast bij de club. Wat de doorsnee Nederlande voetballiefhebber van de Roemeense oud-international (nog) weet is dat hij aanvoerder was van het UT Arad, dat in 1970 ‘het onmogelijke’ heeft gepresteerd door titelhouder Feyenoord in de eerste ronde van de Europa Cup 1 uit te schakelen. Verder is in kleinere kring vooral bekend dat Petescu in 1973 zijn  vaderland is ontvlucht en tussen het voetballen door is afgestudeerd als ingenieur.

Met Louis van Gaal
In de korte tijd hij in het trainersvak actief is (voor Telstar als assistent bij FC Dordrecht en NEC) heeft Petescu zich laten gelden als een hoogst moderne, tactisch zeer sterke oefenmeester en die bagage is voor het Spartabestuur de reden geweest om  hem aan te trekken. Het vertrouwen in Petescu is zelfs zo groot dat hij zijn favoriete middenvelder Louis van Gaal vanuit Velzen-Zuid mee mag nemen. Tweede belangrijke aankoop voor het seizoen 1978-1979 is de Noord-Ierse centrumspits Sammy Morgan, die de met Brom naar Ajax verkaste Ray Clarke moet doen vergeten. Andere nieuwe gezichten in de A-selectie zijn Adri van Tiggelen, Wouter Holverda en later ook de Engelsman Stuart Parker.

Volgens Petescu moet Van Gaal de nieuwe leider van ‘zijn’ Sparta worden, maar die rol kan de blonde ex-Ajacied aanvankelijk niet aan. De gewenste klik met zijn  ploeggenoten lijkt te ontbreken, in de ogen van de roodwitte aanhang is Van Gaal vaak te traag en te lang aan de bal. Gelukkig lopen naast hem nog Leendert de Goeij en Michel Valke, die veel minder omslachtig en sneller te werk gaan.

Zede plaats
De heerlijke ‘swing’ die Sparta eerder onder Brom herhaaldelijk had en die ook heeft geleid tot eindelijk weer een opleving van het Kasteelbezoek (tot gemiddeld ruim 8500), kan Petescu maar niet bewerkstelligen. Niettemin blijven de resultaten over het algemeen acceptabel, met als uitkomst na 34 speelronden een zesde plek.

Iedereen op Spangen wil daarna meer. De hoop op betere tijden wordt bij de supporters flink aangewakkerd door de komst van Ruud Geels, die in het shirt van Ajax tot viermaal toe tot topscorer van Nederland werd gekroond en is weggeplukt bij RSC Anderlecht. Daarnaast dienen zich uit de eigen jeugd veelbelovende talenten aan als Ronald Lengkeek, Danny Blind en René van der Gijp.

Door het vertrek van Valke (naar PSV) en De Goeij (Sheffield United) plus zijn eigen ontwikkeling kan Van Gaal zich als ‘stuurman’ meer profileren, alleen zal de gewenste oogst niet overhouden. Pech voor Petescu en de rest van Sparta is dat geheide goalgetter Geels door blessures geregeld verstek moet laten gaan en dat zijn stand-in Trevor Whymark (gehuurd van Ispwich Town) de grootste moeite heeft om het net te vinden.

Sombermans
Gaandeweg zakt de stemming in de rood-witte gelederen, niet in de laatste plaats omdat Petescu zelf steeds meer Sombermans uithangt. ,,Als we hebben verloren  zit onze trainer nog dieper in de put dan wij,” brengt doelman Pim Doesburg naar buiten.

,,Dat terwijl hij ons juist moet opbeuren!” Louis van Gaal, de voornaamste protegé van de trainer, ziet nog een ander probleem ,,De man heeft tactisch best geweldige, moderne ideeën, maar hij kan ze alleen niet overbrengen.”

Sparta stevent af op deze manier af op degradatie, voorvoelt menige Spartaan, zo ook de clubleiding. Na de (ongelukkige) thuisnederlaag tegen Ajax (3-4) vlak voor de kerst wordt Petescu bedankt voor bewezen diensten. Assistent Hans Eijkenbroek mag voorlopig zijn taken overnemen. Waarna op 13 januari Hans Kraay (Sr.) als nieuwe Kasteelheer wordt gepresenteerd. Diens bewind zal slechts een week duren, omdat hyperventilatieverschijnselen hem teveel parten spelen. Vervolgens treedt Eijkenbroek opnieuw even op als ‘interim’, totdat  ervaren rot Joop Brand begin maart dat stokje van hem overneemt. Onder zijn supervisie klimt Sparta uiteindelijk naar een dertiende plaats.

Pim Verbeek
De trainersloopbaan van Petescu zal reeds in 1988 eindigen bij Go Ahead Eagles zonder dat opvallende successen zijn genoteerd. Wanneer zijn overlijden op 75-jarige leeftijd in december 2018 bekend wordt resteren louter lovende woorden over zijn vooruitstrevende werkwijze. Bijvoorbeeld van (de vorig jaar helaas ook overleden) Pim Verbeek: ,,Petescu heeft mij enthousiast gemaakt voor het trainersvak. Die man was zijn tijd ver vooruit met zijn typisch Oost-Europese benadering. Hij leerde je passen en trappen en meedenken over tactiek. Petescu ging ook tegenstanders analyseren. Dat deed in die tijd geen enkele andere trainer!”